Fotó: Végh Csaba

   Még dúltak a harcok Európában, amikor Ferenc József osztrák császár, magyar király 1917-ben törvényben szabályozta, hogy az I. világháborúban a hazáért elesett hősök emlékét meg kell örökíteni az utókor számára. A jogszabály elrendelte, hogy minden magyar város és község anyagi erejének megfelelő, méltó emléket állítson a világháborúban hősi halált halt lakosainak. Erre május utolsó vasárnapját jelölte ki. Magyarországon 1917 és 1944 között több ezer emlékművet építettek.

   1945 és 1990 között a kommunista rezsim törölte ezt az emléknapot. Mivel a II. világháborúban a vesztes oldalon álltunk - harcban a Szovjetunióval – nem engedélyezték II. világháborús emlékművek állítását, illetve a meglévő katonai temetők, hősi emlékművek is elhanyagolttá váltak. Mindezek rendbetételére, pótlására csak a rendszerváltás után kerülhetett sor. Miskolc városa 2019-ben 220 millió Ft-ot kapott a Honvédelmi Minisztériumtól I. világháborús emlékhelyek és katonai temetők rendbetételére.

   2020. május 31-én - a Hősök Napján – Miskolcon koszorúzásra került sor a Hősök temetőjében. A város vezetői, a politikai pártok képviselői és civil szervezetek helyezték el a megemlékezés virágait az emlékhelyeken.

   A városi médiában megjelent anyagok az eseményről: képek - 

Koszorúzás Hősök napján, https://minap.hu/cikk/hosokre-emlekezett-miskolc

   Miskolcot a II. világháborúban 1944. június 02-án érte a Szövetséges légierő első bombatámadása, melyet szeptember közepéig még három követett. Júniusban több mint 100 db. B-24-es óriásbombázó érkezett a város fölé és három hullámban mintegy 200 tonna romboló- és gyújtóbombát dobott le. A légitámadás célja a város vasúti csomópontjának a pusztítása volt.

   Dr. Pataki Iván a "Légi háború Magyarország felett" című könyvében így idézte fel a korabeli eseményeket: „Miskolcon a bombázás 09 óra 10 perckor kezdődött, a kötelék kissé elcsúszva, egészen a Piac térig kiterjedve vetette le a bombaszőnyeget. A Tiszai pályaudvart, a rendező pályaudvart és a környékét nagyon súlyos károk érték. 170 lakóház megsemmisült, és mintegy 600 megsérült. Telitalálatot kapott a gyalogsági-, a tüzér- és a huszárlaktanya, a villanytelep. A támadás során meghalt 177 lakos és 29 katona, megsebesült 420 fő.”

   2020. június 02-án a Búza téri kopjafánál az áldozatokra emlékezett a város. Imát mondott értük Szemerszki Mihály görög-katolikus parókus, majd az emlékhelyen koszorút helyezett el:

- Veres Pál polgármester,

- a Magyar Honvédség,

- a Doni Bajtársi és Kegyeleti Szövetség,

- a Helyőrségi Hagyományőrző Egyesület,

- a Nemzetőrség.

A városi médiában megjelent anyagok az eseményről: video - Bombatámadás megemlékezés

képek - A II. világháború legsúlyosabb bombatámadására emlékeztek a Búza-téren

cikk - https://minap.hu/cikk/ii-vilaghaboru-legsulyosabb-bombatamadasarol-emlekeztek-meg     

Írta: Fekete Dénes

Fordította: Bárcziné Sowa Halina

Tradycyjne wydarzenia w Miszkolcu

   W 1917 roku, kedy jeszcze w Europie toczyły się walki zbrojne I wojny światowej, cesarz Austro-Węgier Franciszek Józef zarządził, że pamięć o bohaterach, którzy oddali życie za Ojczyznę podczas I wojny światowej powinna zostać zachowana po wieczne czasy. Prawo uchwalone w tej sprawie nakazało, aby wszystkie węgierskie miasta i wsie upamiętniały heroiczną śmierć swoich mieszkańców, którzy zginęli jako bohaterowie podczas wojny światowej. W tym celu umożliwiono budowanie pomników, a jako dzień upamietnienia została wyznaczona ostatnia niedziela maja każdego roku. W latach 1917–1944 na Węgrzech powstały dzięki temu tysiące pomników.

   W latach 1945-1990 reżim komunistyczny odwołał Dzień Pamięci. Argumentował to tym, że Węgry podczas II. wojny światowej były po stronie przegranych Niemiec, będąc jednocześnie wrogiem Związku Radzieckiego. Od tej pory nie było wolno stawiać żadnych pomników II. wojny światowej, a już istniejące cmentarze wojskowe i pomniki bohaterów z czasów I. wojny zostały bardzo zaniedbane. Dopiero po upadku komunizmu można było przywrócić na nowo pamięć o bohaterach, uporządkować stare i zbudować nowe pomniki.

   W 2019 r. miasto Miszkolc otrzymało od węgierskiego Ministerstwa Obrony 220 mln HUF na remont miejsc pamięci i cmentarzy wojskowych z I wojny światowej.

   31 maja 2020 r. w Dniu Bohaterów odbył się Apel Poległych na cmentarzu Bohaterów w Miszkolcu. Władze miasta, przedstawiciele partii politycznych i organizacji pozarządowych złożyli wieńce i kwiaty w miejscach pamięci o bohaterach wojny.

Materiały o tym wydarzeniu opublikowane zostały w mediach miejskich:

Koszorúzás Hősök napján, https://minap.hu/cikk/hosokre-emlekezett-miskolc

   Podczas II. wojny światowej, 2 czerwca 1944 r. miasto Miskolc zostało zbombardowane przez alianckie siły powietrzne. W późniejszym czasie nastąpiły jeszcze trzy kolejne ataki bombowe, które trwały do połowy września 1944 r. W czerwcu 1944 roku ponad 100 gigantycznych bombowców B-24 przybyło nad miasto i zrzuciło nań około 200 ton bomb zapalających w trzech falach. Celem nalotu było głównie zniszczenie węzła kolejowego.

   W książce „Wojna powietrzna nad Węgrami” dr Iván Pataki przypomniał następujące wydarzenia:

„Dworzec kolejowy Miskolc-Tiszai i jego okolice zostały bardzo zniszczone. Ponad 170 budynków mieszkalnych zostało całkowicie zniszczonych, a 600 domów zostało znacznie uszkodzonych. Koszary piechoty, artylerii i huzarów oraz elektrownia zostały trafione i bardzo ucierpiały w wyniku nalotu. W sumie - w efekcie ataku zginęło 177 mieszkańców i 29 żołnierzy, rannych zostało 420 osób.”

W dniu 2 czerwca 2020 r. miasto wspominało ofiary przy pamiątkowym nagrobku na placu Búza tér. Proboszcz parafii greckokatolickiej Mihály Szemerszki odmówił modlitwę za ofiary bombardowania, a następnie zostały złożone wieńce w miejscu pamięci.

Kolejno składali je:

- prezydent miasta - Pál Veres,

- delegacja Węgierskich Sił Zbrojnych,

- Stowarzyszenie Walczących w Zakolu Donu,

- Stowarzyszenia Tradycji i Rekonstrukcji Historycznej,

- Gwardia Narodowa.

Materiały miejskie o tym wydarzeniu:

video: A II. világháború legsúlyosabb bombatámadására emlékeztek a Búza-téren

wzmianka prasowa: https://minap.hu/cikk/ii-vilaghaboru-legsulyosabb-bombatamadasarol-emlekeztek-meg      

Autor: Dénes Fekete

Przekład: Halina Sowa Bárcziné