25 października 2022 roku – Patroni cerkwi w Solce
Solka (rum. Solca, niem. Solka, węg. Szolka) to niewielkie miasteczko (jedno z trzech najmniejszych w Rumunii), liczące nieco ponad dwa tysiące mieszkańców, malowniczo posadowione na styku Wyżyny Suczawskiej i Karpat Wschodnich, a dokładniej tej części Karpat zwanych Obczyną Wielką (Obcina Mare). Solkę i Suczawę, stolicę okręgu, dzieli odległość 48 km, natomiast do Radowiec jest tylko 23 km. Przez miasto przepływa rzeczka Solca. W pobliżu znajdują się polskie wsie: Kaczyka (ok.12 km), Nowy Sołoniec (5 km), Plesza, Pojana Mikuli, Paltynosa.
Pierwszy zapis kronikarski o osadzie to dokument z 15 stycznia 1418 roku pochodzący z kancelarii hospodara mołdawskiego z dynastii Muszatowiczów Aleksandra Dobrego (Alexandru cel Bun). Na początku XVII wieku osadę kupił hospodar Stefan Tomża (Tomsza) II i wybudował klasztor wraz z cerkwią pw. Świętych Piotra i Pawła. Klasztor został zamknięty przez Habsburgów w roku 1785.
Zwiedzając Bukowinę w latach wcześniejszych, wielokrotnie przejeżdżałem przez Solkę chociażby z powodu bliskości mojej kwatery i bazy wypadowej w Kaczyka. Parę razy obfotografowałem też cerkiew, ale tylko z zewnątrz, ponieważ zawsze była zamknięta. Tym razem mi się poszczęściło; dysponując wolnym czasem i wiedziony chyba przeczuciem postanowiłem ponownie zatrzymać się w Solce i nawiedzić cerkiew, a niebiosa zesłały mi niezwykle życzliwego i gościnnego przewodnika (z kluczami !) w osobie mnicha Kleofasa (rum. Cleopa). Jego macierzystym klasztorem jest Putna. Akurat w tym dniu wykonywał drobne prace pielęgnacyjne wokół świątyni. Nawet nieproszony o to, wprowadził mnie do cerkwi i pozwolił sfotografować jej wnętrze. Na wychodnym obdarował mnie folderami i innymi pamiątkami.
Po roku 1775, już pod berłem Habsburgów, miasto przeżywa rozkwit; osiedla się w nim wiele bogatych rodzin, niemieckich, żydowskich i polskich. Rozwija się rzemiosło, rolnictwo, lecznictwo, drobny przemysł, turystyka, szkolnictwo. W 1810 roku zostaje uruchomiony w Solce browar, jeden z pierwszych w okolicy, natomiast w połowie XIX wieku, z inicjatywy lekarzy: Eduarda Beilicha i Hermanna Porasa, otwarto sanatorium chorób płucnych. Solca staje się modnym kurortem, znanym w całym cesarstwie naddunajskim. Ten status utrzymuje także po I wojnie światowej, gdy te ziemie wchodzą w skład Królestwa Rumunii. W 1926 roku otrzymuje prawa miejskie.
Urokliwy bukowiński landszaft – klasztor w Solce przystrojony w jesienne szaty.
Nie da się ukryć, że dziś czas swojej świetności ma Solka już za sobą. Po rewolucji z 1989 roku następuje powolna degradacja miasta; browar zamknięto, kompleks sanatoryjny z ogrodem - już po przekształceniu w szpital chorób przewlekłych – zamieniono na przytułek. Obecnie miasteczko ma bardziej rolniczy charakter, stanowiąc po trosze lokalne centrum handlowe dla mieszkańców okolicznych wsi. Jednakże na większe zakupy jeździ się i tak do pobliskich większych ośrodków miejskich, Radowiec i Gura Humoru.
Tekst i fotografie: Marek Sukiennik
Bibliografia:
- Michał Jurecki, BUKOWINA KRAINA ŁAGODNOŚCI, PRZEWODNIK TURYSTYCZNY, SERIA: PRZEZ BEZDROŻA, Wydanie I, Kraków 2001
- https://en.wikipedia.org/wiki/Solca
