30 września br. miały miejsce w Męcinie uroczyste obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W oprawę uroczystości włączyło się Limanowskie Stowarzyszenie Historii Ożywionej Jabłoniec 1914, detaszując do Męciny pięcioosobową delegację w składzie: bracia Marek i Krystian Sułkowscy, Kacper Czochara, Adam Lachcik w roli Komendanta Józefa Piłsudskiego oraz prezes Stowarzyszenia, niżej podpisany. Oficjalne zaproszenie dla Stowarzyszenia Jabłoniec 1914 wystosowali organizatorzy obchodów: Proboszcz parafii ks. mgr Antoni Piś oraz Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 pani mgr Maria Lupa. Swoja obecnością zaszczycili: poseł na Sejm RP pan Wiesław Janczyk, wicestarosta powiatu limanowskiego pan Mieczysław Uryga, wójt Gminy Limanowa pan Władysław Pazdan, radny Województwa Małopolskiego pan Grzegorz Biedroń, członek Zarządu Powiatu i Przewodniczący Małopolskiej Rady Wojewódzkiej NSZZ RI „Solidarność” pan Wojciech Włodarczyk, sołtys Męciny pan Stanisław Smęda, radni powiatu i gminy, dyrektorzy samorządowych jednostek organizacyjnych, poczty sztandarowe, liczna rzesza mieszkańców Męciny i okolicy, młodzież szkolna, członkinie Kola Gospodyń Wiejskich, strażacy z Ochotniczej Straży Pożarnej, strzelcy z Jednostki Strzeleckiej Nr 2402 Związku Strzeleckiego „Strzelec” z Limanowej pod komendą mł. insp. Stanisława Dębskiego oraz zaproszeni goście. Oprawę muzyczną zapewniły: Orkiestra Dęta przy OSP w Męcinie oraz Zespół Regionalny „Mali Męcinianie”.
Obchody zainaugurowała uroczysta Msza Święta sprawowana w kościele pw. Św. Antoniego Opata w koncelebrze pod przewodnictwem ks. dra Wiesława Piotrowskiego, Proboszcza parafii pw. Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej, Prałata i Dziekana dekanatu limanowskiego. Wspólne odśpiewanie hymnu „Boże coś Polskę” zwieńczyło Eucharystię, po czym wierni przeszli na plac przykościelny, gdzie miało miejsce poświęcenie i odsłonięcie tablicy upamiętniającej mieszkańców Męciny, poległych i pomordowanych w czasie Wielkiej Wojny i wojny polsko-bolszewickiej oraz II wojny światowej. Honorową wartę przy tablicy zaciągnęli legioniści Marek i Krystian Sułkowscy. Ceremonii poświęcenia dokonał ks dr Wiesław Piotrowski, który też przeciął biało-czerwoną szarfę opasającą tablicę dopełniając symbolicznego jej odsłonięcia. Następnie mł. insp. Stanisław Dębski przeprowadził wraz ze swymi strzelcami i werblistą z OSP Apel Poległych, w którym to przywołał m.in. mieszkańców Męciny upamiętnionych na tablicy. Po apelu delegacje złożyły przy tablicy wieńce i wiązanki kwiatów; zapłonęły też znicze na znak pamięci potomnych. Po zakończeniu kościelnej części uroczystości zebrani uformowali kolumnę i przeszli na dziedziniec Szkoły Podstawowej nr 1. Komendant wraz ze swymi legunami przebyli tę drogę powozem (zaprzężonym w parę koni) w eskorcie kawalerii; podwodę wystawił pan Wiesław Wójtowicz, ubrany w uniform legionowy.
Drugą część obchodów, w gościnnych progach Szkoły Podstawowej nr 1, prowadził – jak zawsze z pełnym profesjonalizmem, swadą, a nawet z poczuciem humoru – pan Marian Wójtowicz. Po stosownych komendach wydanych przez inspektora Stanisława Dębskiego poczet flagowy sformowany ze strzelców podniósł flagę państwową na maszt przy dźwiękach i śpiewie „Mazurka Dąbrowskiego”. Następnie miały miejsce okolicznościowe przemówienia. Głos zabrał także Komendant Józef Piłsudski, przywołując miłe wspomnienia z bojów pod Limanową. Kończąc swe wystąpienie pan Adam Lachcik wręczył Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 pani Marii Lupie pamiątkowy medal wydany przez Stowarzyszenie Limanowianie w Stulecie Niepodległości na okoliczność fundacji pomnika Komendanta Józefa Piłsudskiego w Limanowej. Utalentowana muzycznie młodzież z Zespołu Regionalnego „Mali Męcinianie” wykonała krótki koncert pieśni patriotycznych i żołnierskich, zaś nie mniej utalentowana aktorsko młodzież szkolna przedstawiła brawurowo widowisko historyczne pt. „Przez Męcinę do Niepodległej”, którego scenariusz został oparty na wspomnieniach z epoki, zapisach w kronikach szkolnych i parafialnych. Kolejny punkt obchodów, a mianowicie konkurs plastyczny, był niejako przeciwwagą do podniosłego charakteru uroczystości, choć tematycznie był z nią związany. Na uczestników czekały trzy sztalugi a artystom cierpliwie pozował sam Komendant. Stanęli w szranki utalentowani plastycy: pani mgr Edyta Król, Dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Szkół w Limanowej, ks. mgr Antoni Piś, proboszcz parafii w Męcinie oraz pan mgr Wiesław Janczyk, minister i poseł na Sejm RP. Zasada fair play nie miała zastosowania w tym „malarskim” współzawodnictwie, jako że ksiądz proboszcz ewidentnie i jawnie posiłkował się drugą parą rąk (kobiecych). Jury konkursu nie dopatrzyło się jednakże naruszenia zasad regulaminu i wszystkie trzy prace przyjęło za równorzędne, nagradzając artystów albumami. Konkursowe portrety Komendanta powędrowały na wystawę szkolną. Należy dodać, iż uzupełnieniem obchodów była ciekawa wystawa planszowa zlokalizowana przed budynkiem szkoły, ilustrująca czyn zbrojny Legionów Polskich na Limanowszczyźnie oraz ukazująca losy mieszkańców Męciny w służbie legionowej i armii austro-węgierskiej.
Po przerwie na posiłek (herbata, grochówka i ciasta) miały miejsce kolejne punkty programu: sztafeta pokoleń, występ KGW z Męciny, wspólne śpiewanie pieśni z orkiestrą strażacką oraz występ zespołu „Rymcerze”. Reasumując, sprawnie przeprowadzone obchody setnej rocznicy wskrzeszenia Najjaśniejszej, bogate w treści artystyczne, angażujące w głównej mierze młodzież, przy licznym udziale mieszkańców Męciny, pielęgnujących wartości chrześcijańskie i patriotyczne, były wielką lekcją historii ożywionej.
Ufundowanie pamiątkowej tablicy przez lokalną społeczność Męciny zasługuje na szczególne uznanie i rozpropagowanie. Jak jeżdżę po Węgrzech, to w każdej wsi, w każdej miejscowości, można spotkać obeliski, tablice i pomniki, upamiętniające żołnierzy poległych w obydwu wojnach światowych. Podobne można zobaczyć zwiedzając Francję, Rumunię i inne kraje. U nas, po wojnie, za rządów komuny, nie było przyzwolenia na tego rodzaju działania, szczególnie co do Wielkiej Wojny i etosu legionowego. Na ten przykład tablica upamiętniająca Pierwszą Oficerską Szkołę Strzelecką Związku Walki Czynnej w Stróży koło Limanowej, ufundowana w 1933 roku, została po wojnie zerwana i zniszczona (na szczęście nie do końca, fragmenty uratował pan Czesław Nowak) przez rodzimych bolszewików. Czas najwyższy nadrobić zaległości, by pamięć o wskrzesicielach Ojczyzny była wieczna.
Dziękuję Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 im. Jana Pawła II w Męcinie pani mgr Marii Lupie za zaproszenie na uroczyste obchody 100 – lecia Niepodległości Polski a panu mgr Włodzimierzowi Stasikowi za bezpośredni kontakt w celu uzgodnienia szczegółów udziału Stowarzyszenia Jabłoniec 1914 w oprawie uroczystości. Nade wszystko dziękuje członkom mojego Stowarzyszenia za niedzielny czas poświęcony służbie.
Tekst i fotografie: Marek Sukiennik
