Wspomnienia rodzinne, zdjęcia ze strychów, źródła archiwalne „przeczesują” eksperci - tak powstał materiał do zaprezentowanego w środę tomu o pracy przymusowej w Związku Radzieckim, zaprezentowanego przez Niemców z Miszkolca.

„Przyszli po nas w nocy i po prostu nas zabrali”. Wiele rzeczy boli, ale chyba najlepsze jest to, że nikogo nie skrzywdziliśmy, zostali „zebrani” tylko z powodu naszego nazwiska ”- mówi o porwaniu Zoltán Árvay (ur. Gabriella Wágner).

Nie miał nawet 18 lat, kiedy zabrano go z Diósgyőr na przymusowe roboty z bratem i dwoma kuzynami. Młoda dziewczyna wróciła do domu, ale jej wujek i jeden z jej kuzynów już nigdy więcej nie mogli zobaczyć ich bliscy. Ci, którzy szczęśliwie uniknęli udręki, byli zmuszeni zachować milczenie - ale ciocia Gabi powiedziała, że ​​była tak zła, że ​​została oddzielona od swojej owdowiałej matki zaledwie rok temu i że straciła ukochanego brata, którego nie mogła, ale nie chciała powstrzymać okropności, których doświadczyła.

„To wszystko jest bardzo zniszczone” - dodała ciocia Gabi, której towarzyszył inny ocalały, Mihály Plósz, podczas środowej prezentacji książki, podczas której poseł Katalin Csöbör (Fidesz-KDNP) polecił czytelnikom tom. Zwrócił uwagę, że przy jednej takiej okazji możemy również wspominać naszych niemieckich rodaków, którzy odegrali znaczącą rolę w historii Miszkolca i Węgier.

„Ważne jest, abyśmy pamiętali i przypominali ludziom epokę okropności komunizmu, aby to się więcej nie powtórzyło” - podkreślił polityk.

Zdaniem redaktora tomu, jeśli je znamy, coraz więcej źródeł historycznych może pomóc zachować pamięć o ofiarach zabranych do robota Malenkij. Arnold Tóth dodał, że niektóre z tych źródeł zostały już zbadane przez badaczy, ale ich publikacje są sporadyczne. Pomógł temu rządowy program Rok Pamięci Gułagu, który był również okazją dla lokalnego samorządu niemieckiego do podsumowania i opublikowania wyników dotychczasowych prac badawczych.

- Dane i zdjęcia, które do tej pory były przechowywane wyłącznie w archiwach lub archiwach rodzinnych, prywatnych, są teraz dostępne publicznie. Upublicznianych jest wiele danych i faktów, które do tej pory zachowały się jedynie w pamięci rodzinnej, indywidualnej - zaznaczył Arnold Tóth.

Hozzátette ugyanakkor, hogy a történeti forrásanyag szintén nagyon szórványos és esetleges ebben a témában – érthető módon, hiszen az elhurcolásokat végző hatóságok pontosan tudták, milyen gonosztettet hajtanak végre. A kötet egyik legfontosabb része tehát az a több mint 300 név, amit közzétesznek, és amivel bővült az ismert áldozatok létszáma.

– Azt tudjuk, hogy több mint 400 embert hurcoltak el Diósgyőrből 1945 januárjában, a nevek közül egyre többet ismerünk. A könyv fő fejezetét a történeti források „összefésülése” adja, de arról is olvashatunk a kötetben, hogy egy család emlékezetében hogyan őrizte meg ezt a tragédiát. Erről egy kéziratos visszaemlékezés szerkesztett változata számol be, a szerzője egy Andreas Martin nevű, Erdélyből származó, szász földműves – ismertette a szerkesztő.

Mi a fő különbség a Gulág és a Gupvi között? A legpontosabb magyarázatot a Gulág emlékbizottság – A Szovjetunióba hurcolt politikai foglyok és kényszermunkások emlékéve honlapján olvashatjuk:

„A legfontosabb különbség a lágerlakók odakerülése között volt. A GUPVI lágerek lakóit tömegesen hurcolták el, lényegtelennek tartva azok személyes kilétét, s szinte csak egy dolgot szem előtt tartva, hogy a tervezett létszám meglegyen, illetve az adott társadalmi csoportot úgymond <<izolálják>>, azaz lágerekbe zárják. A GULAG lágerek lakóit viszont egyenként, személyre szóló, többnyire koholt vádakra alapozott ítéletek alapján hurcolták el szigorú őrizet alatt a szovjetunióbeli büntetőlágerekbe. További lényeges különbség volt a lágerlakók ellátása és a lágereknek a Szovjetunión belüli elhelyezkedése között. Míg a GUPVI lágerek túlnyomó többsége a birodalom európai részén helyezkedett el – ezen belül is az internáló táborok leginkább a dél-ukrajnai térségben, a Donyeck-medencében és a Krím-félszigeten lévő szén- és vasérc bányákban –, addig a GULAG lágerek dominánsan az Urálon túli, vagyis az ázsiai területen voltak találhatók.